(Turkish version can be found below)
Like everyone else, my life is filled with decisions to be made. Some decisions can be simple as to what eat for lunch. Others can be quite complicated, such as moving to an other country (I’ve done it three times), changing jobs (five times), starting a new business (four times).
The entire experience of an entrepreneur is about decisions, and most decisions are multiple-choice questions we need to answer, which can often be confusing and stressful. To sign a contract or not; to start a partnership, go solo, or not go in at all; who to hire? How much capital to raise? or to raise capital at all? etc.
Even after a decision is made there is the nagging voice: was I right? Here are some practical lessons I’ve learned in grappling with decisions….
- Research: Make sure that you have all the information you need to make a decision. Review all possibilities and review all risks.
- Reflect: Every decision seems right at the beginning. As time passes, however, things and circumstances may change the decision wrong.
- Pivot: Decisions are done in the moment. They needn’t be permanent. If you’ve reflected on a decision that has turned out to be wrong — do something to change it. In entrepreneurship, we talk about the “pivot” a lot. This applies to decisions as well.
- Responsibility: Right or wrong, you are responsible for that decision. Nobody else.
At the heart of decisions is research. It’s my responsibility to analyze and weigh in all options. Then I choose the option that seems to be the best for that particular time and under those particular circumstances.
Once I make a decision, I have to live with my decisions, my choices, my commitments — right or wrong. Every decision seems right thing in the beginning. As time passes, I observe and learn from it. Sometimes it takes years to realize whether I was right or wrong. Sometimes conditions change, and what was right then, becomes wrong now.
If I realize I made a wrong decision, I question only myself. Blaming others is the easy way to escape from responsibilities. Since it was my decision, I take full responsibility for it, which shouldn’t be confused with beating myself up for making the wrong decision. Rather, I start with admitting I was wrong, then analyze the situation to find out what can be done to make it right, and finally, do it.
Sometimes, I make commitments as part of the decision. Even if my decision was wrong, I am still obligated to fulfill my commitments. Part of what defines me is how I handle my own mistakes. For example, if I realize I took the wrong job, or joined the wrong company, it doesn’t give me the right to perform poorly. I am still bound by my commitment. At that point, I need to make yet another decision: To quit, or stay and perform at the best of my abilities.
My decisions changed my life several times, and there is no secret formula to making the right decision at all times. The only thing we can do is to learn from our decisions, right or wrong, and use those lessons to make better decisions in the future.
Photo Credit: QuoteFancy.com
Herkesin olduğu gibi benim hayatım da karar verilmesi gereken konularla dolu. Aslında pek çok karar öğlen ne yiyeceğine karar vermek gibi kolay oldu. Ama bir o kadar da zor kararlar vermek zorunda kalıyor insan, örneğin -3 defa yaptığım gibi- başka bir ülkeye taşınmak, -5 defa yaptığım gibi- iş değiştirmek veya -4 defa yaptığım gibi- yeni bir girişime başlamak.
Kararlar herkesin hayatında önemli olsa da, bir girişimcinin hayatının vazgeçilmezi oluyor. Girişimcilik deneyimi sıklıkla kafa karıştırıcı ve strese sebep olan pek çok çoktan seçmeli sorudan oluşuyor aslında; bu işi yalnız mı yapmalıyım bir ortakla mı? Aslında bu işi yapmalı mıyım? Bu sözleşmeyi imzalamalı mıyım? Kimi işe almalıyım? Ne kadar yatırım almalıyım? Hatta. yatırım almalı mıyım?…
Ve maalesef bir kararı vermek bir son değil, başlangıç. Karar verdiğiniz andan itibaren iç sesiniz sormaya başlar; bu karar gerçekten en doğru karar mıydı?
Benim kararlarla başa çıkmak konusunda edinmiş olduğum bir kaç önemli deneyim şöyle:
- Araştırma: Karar vermek için elinizde gerekli tüm bilgilerin olduğundan emin olun. Tüm olasılıkları ve riskleri inceleyin.
- Yansıma: Başlangıçta her karar doğru gözükür. Zaman geçtikçe ortamın ve şartların değişmesi ile doğru karar, yanlış karara dönüşebilir.
- Değişim: Kararlar anlıktır, sonsuza kadar sürmeleri gerekmez. Eğer yanlış olduğunu düşündüğünüz bir karar verdiyseniz, değiştirmek için bir şey yapın. Girişimcilikte sıklıkla “pivot”tan bahsediyoruz, “pivot” kararlarınız için de geçerli unutmayın.
- Sorumluluk: Doğru veya yanlış, karardan siz sorumlusunuz. Başkası değil.
Bir kararın kalbi araştırmadır. Doğru bir karar vermek için tüm analizleri yapmak ve alternatifleri tartmak benim sorumluluğumda. Sonra o ana ve o şartlara en uygun opsiyonu seçerim.
Zaman içinde, bir karar verdikten sonra doğru veya yanlış o kararla yaşamam gerektiğini öğrendim. Ve aslında her kararın ilk başta doğru göründüğünü ve aslında o kararın doğru olup olmadığını anlamak için bazen yılların geçmesi gerektiğini.
Bazen geriye dönüp baktığımda yanlış bir karar vermiş olduğumu görüyorum ve bu durumda durup kendimi sorguluyorum. Pek çok insanın bu noktada kendini sorgulamak yerine başkalarını suçladığını görüyorum, başkalarını suçlamak sorumluluktan kaçmanın en kolay yolu, o an sizi rahatlatabiliyor ama diğer taraftan da hiçbir ders almadan yanlış kararlar vermeyi sürdürmenize neden oluyor. Burada, kendini sorgulamayı kendini suçlamak ile de karıştırmamak lazım. Yapılması gereken boş boş hayıflanmak değil, aksine sorumluluğunun bilincinde olarak tekrar durum değerlendirmesi yapmak, durumu düzeltmek için ne yapacağına karar vermek ve neticede uygulamak.
Her karar, kişinin sadece kendine olan sorumluluğu ile de sınırlı olmuyor, pek çok durumda başkalarına karşı da sorumluluk getiriyor. Bu durumda karar yanlış bile olsa sorumlulukları yerine getirmeyi sürdürmek gerekebiliyor. Örneğin eğer yanlış işi seçtiğimi düşünüyorsam, bu işte iyi performans gösterme sorumluluğumun olmadığı anlamına gelmiyor, yeni bir karar vermem gerektiğini gösteriyor: işte kalıp elimden gelenin en iyisini mi yapacağım yoksa işi bırakacak mıyım?
Büyük kararlar hayatımı pek çok defa değiştirdi ve doğru kararlar verebilmek için şimdiye kadar bulabildiğim bir gizli formül yok. Tek yapabileceğimiz, verdiğimiz kararın sorumluluğunu alarak kararlarımızın sonuçlarından öğrenmek ve böylece ileride daha doğru kararlar verebilmek.